De personeelstekorten in de zorgsector zijn groot en de druk om nieuwe medewerkers te vinden is hoog. Dit maakt de sector kwetsbaar voor fraudeurs die misbruik maken van de krappe arbeidsmarkt. Steeds vaker melden criminelen zich aan met valse diploma’s of een vervalste identiteit, waardoor ze zonder de juiste kwalificaties op zorgafdelingen aan het werk kunnen.
Een onervaren of ongeschikte medewerker heeft grote gevolgen voor de kwaliteit en veiligheid van zorg. Toch worden achtergrondcontroles in de praktijk nog te vaak als formaliteit gezien. Hoe groot is dit risico en hoe kunnen zorginstellingen zich beter beschermen?
Criminele netwerken die misbruik maken van de krappe arbeidsmarkt
Het tekort aan zorgpersoneel zorgt ervoor dat vacatures snel ingevuld moeten worden. In die haast worden soms essentiële controles overgeslagen, waardoor frauduleuze sollicitanten ongezien door de screening komen. Dit kan om individuen gaan die zichzelf voordoen als zorgprofessional, maar ook om criminele netwerken die actief diploma’s en identiteiten vervalsen om mensen de sector binnen te krijgen.
Deze netwerken opereren vaak geraffineerd. Sollicitanten leveren nagemaakte diploma’s en werkervaringen aan die op het eerste gezicht betrouwbaar lijken. Sommige fraudeurs gebruiken zelfs meerdere identiteiten om steeds opnieuw aan de slag te gaan. Zorginstellingen die alleen op basis van een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) en een papieren diploma iemand aannemen, lopen hierdoor een groot risico.
Hoe identiteitsfraude in de zorg een groot risico vormt
Een zorgmedewerker met een vervalst diploma of identiteit kan grote gevolgen hebben voor patiënten en collega’s. Zonder de juiste kennis en ervaring kunnen verkeerde diagnoses worden gesteld, medicatiefouten worden gemaakt en noodzakelijke zorg worden uitgesteld.
Daarnaast kunnen medewerkers met een frauduleuze achtergrond misbruik maken van hun toegang tot vertrouwelijke patiëntgegevens. In het ergste geval wordt deze informatie doorgespeeld naar criminelen of misbruikt voor identiteitsdiefstal. Dit kan leiden tot grootschalige fraude en juridische complicaties voor de zorginstelling.
Best practices voor screening van personeel
Een zorgvuldige screening van nieuwe medewerkers is dan ook onmisbaar om de veiligheid binnen de zorgsector te waarborgen. Zorginstellingen kunnen verschillende maatregelen nemen om fraude te voorkomen:
Verifieer diploma’s bij de bron
Controleer diploma’s direct bij de onderwijsinstelling in plaats van te vertrouwen op papieren kopieën. Dit voorkomt fraude met vervalste documenten.Neem referenties serieus
Bel eerdere werkgevers en controleer of de werkervaring die in het CV staat klopt. Vraag gericht naar de rol en verantwoordelijkheden van de sollicitant.Maak gebruik van identiteitsverificatie
Laat kandidaten zich identificeren met een officieel identiteitsdocument en check of deze overeenkomt met de verstrekte gegevens.Voer periodieke controles uit bij bestaand personeel
Niet alleen nieuwe medewerkers moeten worden gescreend. Periodieke hercontrole van personeel kan helpen om onregelmatigheden op te sporen.
Wanneer moet je aangifte doen?
Fraude met valse diploma’s of identiteitsdiefstal in de zorg is niet alleen een interne aangelegenheid, maar ook een strafbaar feit. Toch aarzelen veel zorginstellingen om aangifte te doen, vaak uit angst voor reputatieschade.
Toch is het belangrijk om misstanden niet intern te houden. Door aangifte te doen wordt niet alleen de eigen organisatie beschermd, maar wordt ook voorkomen dat de fraudeur ergens anders opnieuw aan de slag kan. Daarnaast kan een melding bij opsporingsinstanties helpen om criminele netwerken bloot te leggen en aan te pakken.
Ben je benieuwd wat we eerder hebben geschreven over de meest urgente risico’s binnen de zorg? Lees dan hier verder.